Frå regn til kulde til varme til sludd - ei seinvintersnartvårreise

Vakre Oslo, utsikt frå Munch-museet

Mannen og eg treng gjerne litt oppvarming og lys når det er kaldt og mørkt i kring oss. Nå sakna vi vener og familie også, og derfor blei turen ekstra lang og innhaldsrik denne gongen.

Noreg

Først ei  veke i Noreg. Vi reiste frå snøskavlar og regn midt på natta og kom til kalde austlandet ein vakker laurdagsmorgon.

Teater, tango, barn og vener

Eg hadde bestilt bilettar til "Tid for glede" på det Norske teatret. Noko av det luraste eg har gjort! Eit fantastisk,annleis,  sprudlande, tankevekkjande, fantasifullt, rart og skranglete teaterstykke, framført med bravur, speleglede og entusiasme av dyktige skodepelarar. Det gav oss glede. De som er i Noreg, i austlandssoknå, må skunda dykk å  sjå det.

Fint bilete tykkjer eg, detalj av det øvst.

Elles  dansa vi tango - var på  to practicas,  snakka med gilde tangofolk ( tangofolk er grunnleggjande gilde folk - unntak finst), og  fekk time hos yndlingstangolæraren vår Ina Eriksen på Oslo Tango.

Vi fekk med oss Munch-museet, må jo gå der mange gonger sjølvsagt, og gjekk om kring i vakre Oslo. Men det var kaldt.

Vi hadde fin lunsj på restaurant med barna,  laga pizzur ( fleirtal akkusativ av pizza) saman med dei, koste med katten Vincent når han ville. Og eg fekk lagt inn treff  med dei aller fleste venene mine/våre som bur i Oslo. 

Han VAR glad for å sjå oss

Takk fyrir:
 Elin, Rune, Ingrid, Astri, Kari, Ann Christin,  Ragnhild, Trygve, Marvin, Wenche, Ingebjørg, Siv, Tone, Inger. 

 Vi for også til snyrtistofu, tanlæknis, læknis og brjóstamyndutöku, ei aktiv veke.

Snøklokker i hagen

Det var ingen snøskavlar i muhlegrenda, og snøklokkene hadde spirt sjølv om det var kaldt og eg burde hatt med meg ein tjukkare ullgenser.

Vanskeleg å pakka både for vinter og sommar, eller rettare, eg treng stor koffert. Vanlegvis greier mannen og eg oss med koffert på deling, men nå måtte vi ha kvar sin. Ulltøy og badetøy er stort sett det du treng når du skal til Island, pluss regntøy og tursko sjølvsagt. Men når vi nå både skulle til Noregs og treffa vener og dansa tango, og etterpå til Tenerife (skal det vera s her? til tar genitiv) må det til sommarkjolar og shorts, eit utval sandalar, solkrem og solhatt og bøker som varer både flyturane og under parasollen på stranda. 

Bøker

Bokval er viktig på ferie, har eg ikkje bok så har eg det vondt, blir rastlaus, oppjaga og masete.  Og det bør vera ei god bok

Nå hadde eg med meg Tore Kvæven: Når landet mørknar 450 s. og Jón Kálman Stefánsson: Ditt fravær er mørke på 540 s. Gode bøker begge to, svært forskjellige, sjølv om begge handler om folk som lever under marginale forhold. Kvæven fekk Brageprisen 2018 for romanen sin om folk i den norske kolonien på Grønland på 13-hundretalet. Han syner ein imponerande kunnskap om samfunnet der, også om inuittane, Jón skriv om folk på Island, om død, kjærleik, livsglede, om å gripa livet, om å lengta etter noko anna og om å ikkje svika. Anbefaler begge.
Det heldt nesten heile flyturen heim.

Tenerife

Mann i vatn, ein fin soldag

var passe varmt og fint. Det blir aldri grisevarmt på Kanariøyane, alltid ein bris frå havet.

Vi hadde fint ver bortsett frå på måndagen, då var det kuling i kasta, appelsinugult (oransje)  farevarsel.

Palmane bøygde seg nesten dobbelt, og sanden fauk.

 Eg er van med vind, både som jærbu, og som liksomislending, men det var skummelt å sjå

Sjølvsagt raudt flag på alle strender. Vår strand var ei slik surfe og kite-strand. Der var det ein som var ute og flaug den dagen det var så mykje vind. Han var høgt oppe i lufta då han snudde. Skummelt og veldig spennande.

Solnedgang, palmer og sånn

Elles var det sol, passe varmt og deilig. Hotellet hadde nydeleg frukost. 

Fy og fy!

Men gjestene la ut handkle og reserverte solsenger rundt bassenget før frukost, sjølv om det sto oppslag om at dei ikkje skulle gjera det. Dette opprørte både meg og mannen svært mykje, det strir mot rettferdskjensla vår.

Du har'kje lov å reservera solsenger før frukost!

Folk

Tene var  full av engelskmenn. Det var St. Patricks day då vi var der, 17. mars. Som de veit er St. Patrick Irlands skytshelgen. St. Patrick er ikkje kanonisert av den katolske kyrkja, han levde i det femte århundret, og då hadde dei ikkje byrja med slikt. Men har blitt eit symbol for det irske folket. Han var visst ingen feilfri mann iflg leksikon, men fekk alltid tilgjeving. Grei helgen då.

 Sidan St. Patricks day blei ein så stor fest på Tene, innbiller eg meg at mange engelskmenn lot som dei var irske 17. mars, for å få vera med på festen lizm. Det var jafall  mengder av fulle, runde og rosa engelskmenn å sjå. Både før og etter St. Patricks day, fulle og runde..

Eksempel på rar drink
blå curacao er greia her

Elles fekk vi kampavin (cava) til frukost (bittelitt), sangria eller øl etterkvart (måteleg) og innimellom ein og anna  rar drink (sjeldan). Vi dansa ikkje tango på joggesko denne gongen. Noko har vi då lært.

Vi visste at Tene er yndlingsøya til islendingar, kanariøyane er deira Syden.  Temperaturen på Tene og deromkring er jamn heile året, og når du bur på ei frosen øy uti havet og ønskjer sol og varme, er det ikkje lenger til Tene enn til Italia. Dessutan er det i same tidssone.

Men vi møtte verkeleg mengder av islendingar denne gongen, eg skjønar ikkje dette, dei er jo så få. Det må jo ha vore nokre att på Island? Nokon må då driva landet?  Familiar med barn, mange barn,  godt vaksne og middelaldrande islendingar vandra omkring og snakka islandsk, sat på veitingahus og åt pizzur ( akkusativ fleirtal av pizza  - de lærte dette lenger oppe i dette stykkjet, sant?) 

Vi kom heim i sludd, seint om kvelden. Dagen etter var det solskin og varmegrader, og det er blitt mykje lysare.

Våren er i kjømda her på Islandi alle fall av og til.

Heime att, vakkert, vakkert

Det lysnar, men vert mørkare i verda, også veret då

þingvallavatn - fredfullt og vakkert, men kaldt

Språket for krig

Eg ønska ikkje å  vita kva invasjon heiter på islandsk, men det heiter altså innrás, og det er hokjønn, árás tyder åtak. Kjarnavopn forstår eg utan vidare.

På islandsk heiter første verdskrigen fyrri heimsstyrjöld, andre heiter seinni eller siðari heimsstyrjöld  altså siste verdskrigen, islandsk har ikkje ord for fleire verdskrigar.

Eg har ikkje dekkjande språk for samkjensla med det ukrainske folket, og kor fortvila eg er over krig i Europa.

Engelsk

Iðnosalen, her er tango kvar tysdag

Eg hadde lunsj med nokre damer for litt sidan på Iðno. Ho eine er frå India og ho andre frå Bolivia så det gjekk på engelsk. Eg har begynt å kløna med engelsken, og det er sannsynlegvis fordi islandsk byrjar å ta mykje meir plass i hovudet mitt. Eg plar ikkje kløna på engelsk, eg snakkar greitt engelsk. Det er kanskje eit godt teikn?

Iðno utanfrå i haust, veldig triveleg stad

Tene - igjen

Vi skal til Tenerife (Tene som vi seier her), om nokre veker. Det kan bli vanskeleg å grava opp spansken, den er nok godt gøymt! Greier nok dos cervezas, men det stopper vel der. Vanlegvis har eg hatt inne ein god dose turistspansk som både har hjelpt oss å finna rett buss frå flyplassen, og å klyppa meg på eit peluqueria i Los Christianos (Tene).
Eg blei veldig fin på håret, ikkje heilt slik eg hadde tenkt då, eg jobbar framleis med å koma i vater i nakken, men likevel. 

Vi  snakka om barna, om covid og om veret, men veret er ikkje spesielt vanskeleg  å snakka om på Tene.

Gode uttrykk og andskotans preposisjonar

"Vera á milli sleggju og steins" de kan tenkja dykk kva det tyder? Omtrent det same som å vera mellom barken og veden på norsk, men definitivt meir ubehageleg.

Fint lys

"Á milli" styrer genitiv, rart tykkjer eg. Preposisjonen "til" styrer også genitiv. Vi har restar av dette på norsk, vi seier til lands og til fjells og velkomen til gards. Men det er då kleint å seia "vill Þú koma til min?" Preposisjonar er alltid vanskeleg når du skal læra eit nytt språk.

Eg lærer språk ved å lesa, eg les oppslag på butikken, reklamebrosjyrar, teksten på melkekartongen - súrmjólk - hrein. Eg prøver å finna samanhengar og mønster. Når eg finn likskapar med norsk vert eg lukkeleg. Er ikkje så flink til å pugga lenger, men verba i eintal og fleirtal går bra, held meg unna konjunktiv.

Eg treng nok å snakka meir islandsk rett og slett. 

Når eg vaknar ti på halv fire om natta ligg eg gjerne og spekulerer på korleis eg bøyer köttur, og så har eg lange, fine monologar om stjórnmál, menning og  tilfinningar. Eg ville gjerne delt desse vakre tankane med nokon.

Brjálað veður

Veret har vore gale etter jul, det vert understrekt av dei innfødde, mykje vind og

Men det er dei fine dagane du går ut
 og tar bilete

snø. Kollegaen til mannen min sier at det har ikkje snødd så mykje i Reykjavik på 60 år. Han er omlag 67 så han veit kva han snakkar om. Når då snøen bles bortover i staden for å falla ned, er det klart det vert fenner og haugar og vanskeleg å koma fram. Ja, eg veit de har hatt vind og ver heime og, men her har  20 m pr. sekund vore normalen etter nyttår, ikkje unntaket

Vind og snø gjer at folk på Vestmannaøyane stort sett må halda seg der, og vegen over Hellisheida opnar og stenger og opnar og stenger i det uendelege. Vérvarselet er jamnt over

appelsínugult ( med trykk på app).

Snøen vert ikkje måkt bort i gata vår. Han ligg i skavlar og fenner og ventar på våren. Naboen vår seier det er fordi det ikkje bur tingmenn her. Mannen min har begynt å kjøra ein annan veg på jobb, han har funne nokre vegar der det heilt klart bur ein tingmann.

Islandsk har mange ord om ver, og mange om snø mellom anna: drífa, mjöll, snær, snjór, él, hríð, slydda, skafrenningur, fönn, fjúk og krap.

Når vi har dette inne ( med kjønn, tal, kasus etc) kan vi bidra i samtalen i heita pottinum. Men vi har framleis lenge igjen.

Covidsvanesong

Alle restriksjonar og alle  hemningar blei borte natt til fredag som var, hurra!

Nå er det dans på bordene og skjenking opp etter veggane og utover natta nede i sentrum. I tillegg var det bjórdagur i går.

Samstundes er Island på smittetoppen, ja vi har gått forbi Danmark, i smitta pr. 100 000, huff!

Mannen er redd for å bli smitta før vi drar på ferie, og er forsiktig. Eg kan sikkert gjera alt eg vil, t.d. dansa på bordene og oppetter veggane, sidan eg nettopp har hatt covid, men eg gjer jo ikkje det. Vil jo vera litt grei og solidarisk.

                            Svanesong er ikkje nødvendigvis så vakkert